Tempo czytania ze zrozumieniem w języku polskim jako rodzimym i obcym

Monografia Tempo czytania ze zrozumieniem w języku polskim jako rodzimym i obcym to pierwsze w językoznawstwie polskim opracowanie dotyczące płynności czytania w ujęciu ilościowym. Jej celem było opisanie, jak szybko i na jakim poziomie rozumienia czytają polscy ósmoklasiści i maturzyści oraz osoby uczące się języka polskiego jako obcego na poziomach B2, C1 i C2.

Publikacja przedstawia wyniki trzyletnich badań nad tempem czytania ze zrozumieniem. W początkowych rozdziałach zebrano wyczerpujący opis procesu w ujęciu psycholingwistycznym i glottodydaktycznym: wymieniono najistotniejsze komponenty, które wpływają na jego jakość, oraz scharakteryzowano najważniejsze modele, które z różnych perspektyw ujmują dekodowanie tekstu. Zestawiono również dane dotyczące szybkości czytania w różnych językach i opisano stan badań tzw. szybkiego czytania.

W części metodologicznej przedstawiono aparaturę badawczą możliwą do wykorzystania również w innych projektach, w tym nową jednostkę pomiaru długości tekstu, jaką jest tzw. przeciętny polski wyraz. W trzeciej części pracy zreferowano wyniki pomiarów z wyszczególnieniem każdej grupy oraz w zbiorczym porównaniu, dzięki czemu Czytelnik może zobaczyć, jak przyrasta kompetencja czytelnicza w trakcie edukacji w szkole średniej lub na przestrzeni kolejnych poziomów zaawansowania w języku polskim.Zebrane dane mogą przełożyć się zarówno na systemowe podejście do czytania, na przykład w perspektywie egzaminów wysokiej stawki (matura, testy certyfikatowe) czy planowania cykli dydaktycznych, jak również na codzienną pracę nauczycieli - tak lektorów języka polskiego, jak i innych dydaktyków, którzy na co dzień wykorzystują teksty w nauczaniu.

SPIS TREŚCI

WSTĘP
ROZDZIAŁ I. CZYTANIE JAKO ZJAWISKO JĘZYKOWE
1. Wprowadzenie
2. Rozwój języka i powstanie pisma – zarys
3. Czytanie
4. Czytanie w języku pierwszym i w języku obcym
5. Podsumowanie

ROZDZIAŁ II. MODELE CZYTANIA
1. Wprowadzenie
2. Modele czytania – opis szczegółowy
3. Podsumowanie

ROZDZIAŁ III. TEMPO CZYTANIA
1. Wprowadzenie
2. Stan badań
3. Wybrane badania tempa czytania
5. Podsumowanie

ROZDZIAŁ IV. W POSZUKIWANIU JEDNOSTKI POMIARU CZYTANIA
1. Wprowadzenie
2. „Klasyczne” jednostki pomiaru długości tekstu
3. Jednostka alternatywna – abstrakcyjny wyraz o wystandaryzowanej długości

ROZDZIAŁ V. METODOLOGIA BADAŃ WŁASNYCH
1. Wprowadzenie
2. Przedmiot i cel badań
3. Problem badawczy
4. Hipotezy badawcze
5. Instrumentarium badawcze
6. Docelowe populacje badawcze
7. Sposób przeprowadzenia badań
8. Planowany sposób analizy danych – ustalenia wstępne
9. Badania pilotażowe
10. Zakończenie

ROZDZIAŁ VI. ORGANIZACJA BADAŃ. GRUPY BADAWCZE
1. Wprowadzenie
2. I sesja badawcza (luty-kwiecień 2021)
3. II sesja badawcza (luty-kwiecień 2022)
4. III sesja badawcza (listopad 2022-styczeń 2023)
5. Badania z udziałem uczących się języka polskiego jako obcego

ROZDZIAŁ VII. WYNIKI BADAŃ
1. Wprowadzenie
2. Badania w polskich szkołach podstawowych i średnich
3. Wyniki zbiorcze grupy polskiej
4. Wyniki grupy cudzoziemskiej
5. Porównanie wyników testu tempa czytania we wszystkich grupach cudzoziemskich
6. Wyniki zbiorcze projektu

ROZDZIAŁ VIII. INTERPRETACJA WYNIKÓW BADAŃ
1. Wprowadzenie
2. Badania w polskich szkołach podstawowych i średnich
3. Cudzoziemcy uczący się języka polskiego jako obcego
4. Wyniki grup czytelników polskich i cudzoziemskich w ujęciu porównawczym