Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Komentarz

Prezentowany komentarz do ustawy z 7.6.2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków to fundament działalności dla wielu podmiotów a w szczególności dla przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnymi. Jednak tematyka jaką porusza ten komentarz dotyczy każdego z nas. Woda to niej będzie ta publikacja.

Sam akt prawny nie jest duży, to jedynie 34 artykuły podzielone na 7 rozdziałów. Na tej przestrzeni znalazły się następujące zakresy:

• zasady zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków,
• zasady udzielania zezwoleń na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków oraz uchwalanie regulaminu,
• zasady ustalania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków,
• zatwierdzanie taryf oraz zasady rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków,
• organ regulacyjny (PGW Wody Polskie)
• rozstrzyganie sporów pomiędzy przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi a odbiorcami usług,
• przepisy karne i kary pieniężne.

Co jednak skłoniło nas do przygotowania komentarza właśnie teraz? Przede wszystkim kilka istotnych nowelizacji, które znacząco wpływają na prezentowany akt prawny są to:

• Ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (tzw. duża nowelizacja, zmieniająca m.in. zasady zatwierdzania taryf wodnych)
• Ustawa z 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (nowy akt prawnych wprowadzający m.in. życie regulacje unijne)
• Ustawa z 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (dodaje art. 19 a, który wprowadza zmiany w zakresie wydawania warunków przyłączenia)

A także planowanych zmian w tym wynikających z Dyrektywy dotyczącej wody pitnej oraz dużej nowelizacji Prawa wodnego.

Tylko w naszym praktycznym komentarzu zebrano wielu kluczowego orzecznictwa, przykładów, pism i interpretacji, ponieważ zmiana z 2017 roku mocno wpłynęła na procedury i zasady oraz podział kompetencji.

W publikacji prezentujemy szczegółowe omówienie procesu tworzenia i zatwierdzania cen i stawek opłat dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Chociaż decyzja wydawana jest raz na 3 lata, istnieją możliwości wcześniejszego opracowania nowego wniosku taryfowego lub do jego modyfikacji.

Wiele miejsca w komentarzu poświęcamy nowemu regulatorowi jakim jest Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. To do tego podmiotu należy

1. opiniowanie projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków;
2. zatwierdzanie taryf;
3. rozstrzyganie sporów między przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi a odbiorcami usług;
4. wymierzanie kar pieniężnych;
5. zbieranie i przetwarzanie informacji dotyczących przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, w szczególności obliczanie średnich cen dostaw wody i odbioru ścieków i publikowanie informacji o tych cenach;
6. sporządzanie i publikowanie raportów dotyczących warunków wykonywania działalności w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.

Nowelizacja Prawa budowlanego, która weszła w życie 19 września 2020 r., wprowadza do przepisów ustawy o zbiorowym, m.in. określenie na poziomie ustawowym zasad wydawania warunków przyłączenia do sieci (nowy art. 19a).

Wprowadzenie do przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków art. 19a skorelowane zostało z obowiązkiem zmiany gminnych regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków. W tym przepisie ustawodawca zdecydował się wprowadzić również inne elementy dotychczas umieszczane w gminnych regulaminach. Są nimi m.in. obligatoryjne elementy każdego wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci (ust. 4), czy też okres ważności wydanych warunków (2 lata od ich wydania – ust. 7). W nowo dodanym przepisie art. 19a zdecydowano się również na jednoznaczne wskazanie, że nie pobiera się opłat za:

• wydanie warunków przyłączenia do sieci, a także za ich zmianę, aktualizację lub przeniesienie na inny podmiot;
• odbiór przyłącza wodociągowego lub przyłącza kanalizacyjnego przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, a także za włączenie przyłącza wodociągowego lub przyłącza kanalizacyjnego do sieci wodociągowej albo kanalizacyjnej oraz za inne zezwolenia z tym związane.

Celem wydanej 23.12.2020 r. nowej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2020/2184 w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi jest poprawa bezpieczeństwa wody pitnej i zwiększenie zaufania konsumentów do kranówki, która jest wielokrotnie tańsza i bardziej ekologiczna niż woda butelkowana. Jedną z istotnych zmian jest wprowadzenie obowiązku zarządzania ryzykiem w zaopatrzeniu w wodę do picia. Na drożenie tej dyrektywy zostało kilka miesięcy, ponieważ okres dostosowawczy kończy się 12 stycznia 2023 r.

Książka odpowiada m.in. na następujące pytania: 

• Czy konieczne jest złożenie nowego wniosku taryfowego w 2021 r.?
• Z jakich elementów składa się wniosek taryfowy?
• Czy Wody Polskie mogą nie zgodzić się z zaproponowanymi taryfami?
• Jak można kwestionować rozstrzygnięcia Wód Polskich?
• Jak prawidłowo ustalać niezbędne przychody i dokonać ich alokacji na grupy odbiorców?
• Czy można skorygować wniosek taryfowy po jego zaakceptowaniu przez Wody Polskie?
• Co oznacza dyrektywa dot. wody pitnej dla gmin?
• Jakie obowiązki będę wynikały dla przedsiębiorstw wod-kan w związku z dyrektywą?
• Jakie są terminy na wydanie warunków przyłączenia do sieci kanalizacyjnej lub wodociągowej?

W komentarzu znajdą się też liczne wzory dokumentów, w tym regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków, wnioski taryfowe, uchwały i pisma.

Z uwagi na swoją zawartość komentarz jest niezbędnym narzędziem w pracy każdego pracownika w przedsiębiorstwie wodociągowo-kanalizacyjnym, urzędach gmin i miast w szczególności w wydziałach gospodarki komunalnej a także wśród pracowników Wód Polskich.