Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Komentarz

Praktyczny komentarz do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, uwzględniający najnowsze zmiany w ustawie wprowadzone ustawą z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach (Dz.U. z 2021 r. poz. 1648), której przepisy częściowo obowiązują od 23.9.2021 r., a częściowo wejdą w życie 1.1.2022 r.

Najważniejsze zmiany wprowadzone nowelizacją z 11.8.2021 r. to:

• określenie zakresu obowiązków wytwórców odpadów,
• wprowadzenie możliwości składania deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ponoszenia tej opłaty przez właścicieli lokali lub osoby faktyczne zamieszkujące lokale w budynkach wielolokalowych,
• uszczegółowienie i zracjonalizowanie procesu wyłączania się właściciela nieruchomości z systemu gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy oraz procesu powrotu do tego systemu,
• wskazanie przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów zebranych selektywnie oraz odpadów powstających w procesie sortowania jako kluczowych w hierarchii postępowania z odpadami,
• doprecyzowanie obowiązków gminy w zakresie odbierania bioodpadów,
• wprowadzenie opcji oznakowania worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych w celu identyfikacji gospodarstw domowych,
• doprecyzowanie sposobów naliczania opłaty za gospodarowania odpadami komunalnymi,
• ustalenie nowej stawki maksymalnej, na podstawie której ustala się maksymalną wysokość opłaty za pojemnik lub worek.

Najważniejsze atuty publikacji:

• uwzględnienie ostatnich zmian wprowadzanych ustawą z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach,
• uwzględnienie pozostałych zmian w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadzonych w okresie październik 2019–październik 2021,
• szeroko skomentowane założenia dotyczące regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie,
• szczegółowo skomentowane obowiązki podmiotów, które uczestniczą w procesie zagospodarowania odpadów komunalnych.

Komentarz odnosi się do aktualnych, obecnie występujących problemów, z jakimi mają do czynienia osoby odpowiedzialne za gospodarkę komunalną.

Dzięki publikacji Czytelnik dowie się m.in.:

• Które przepisy ustawy z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach obowiązują od 23.9.2021 r., a które od 1.1.2022 r.?
• Jakie wprowadzono rozwiązania, dzięki którym gmina uzyska możliwość odejścia od stosowania odpowiedzialności zbiorowej i rozliczania z obowiązku selektywnego zbierania odpadów użytkowników poszczególnych lokali?
• Jaki zakres obowiązków przypisano wytwórcom odpadów?
• Co umożliwi znakowanie worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych przez gospodarstwa domowe w budynkach wielolokalowych?
• W jaki sposób właściciele mogą wyłączyć nieruchomość z systemu gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy?
• W jaki sposób właściciele mogą przywrócić nieruchomość do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy?
• Jakie pojęcia zostały wprowadzone do ustawy i co one oznaczają?
• Jak należy w kontekście nowych przepisów traktować związek metropolitalny?
• Jak często i kiedy zmienić regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie?
• Jakie są wymagane poziomy recyklingu od 2021 r.?
• Jakie metody obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi mają zastosowanie dla różnych rodzajów nieruchomości?
• Co zmieniło się w maksymalnych stawkach opłat?
• Jakie wprowadzono rozwiązania, które pozwalają gminie utrzymać kontrolę nad strumieniem odpadów?
• Kiedy i w jakiej wysokości rada gminy może nałożyć na właścicieli nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi?
• W jaki sposób wpływać na postawy proekologiczne u właścicieli nieruchomości?
• Jakie korzyści mogą uzyskać właściciele i mieszkańcy nieruchomości w związku ze stosowaniem rozwiązań proekologicznych w zakresie gospodarowania odpadami?
• Kiedy i na jakich warunkach gmina przejmuje obowiązki dotyczące pozbywania się nieczystości ciekłych, a także jak właściwie ustanowić za nie opłaty?
• Kto jest objęty obowiązkiem sprawozdawczości, w jakim zakresie i w jakich terminach?
• Kto ma uprawnienia kontrolne i uprawnienia do nakładania kar?
• Kiedy i na jakich warunkach można wyznaczać kary jednostkom odpowiedzialnym za odbieranie i zagospodarowanie odpadów?
• Jakie kary może otrzymać gmina, a jakie związki międzygminne?
• Jak określić warunki udzielania zezwoleń na świadczenie usług z zakresu gospodarowania odpadami?
• Co robić, gdy oświadczenie o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest niezgodne z prawdą?
• Jakie są obowiązki podmiotu prowadzącego punkt selektywnego zbierania odpadów?

Publikacja szeroko omawia także założenia do regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie:

• Jak zgodnie z zasadami legislacji skonstruować prawidłową uchwałę dotyczącą regulaminu?
• Co musi się znaleźć w regulaminie po wejściu w życie ustawy z 11.8.2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach?
• Co może spowodować niezwrócenie się do Inspektora Sanitarnego z prośbą o opinię dotyczącą regulaminu?
• Jak uregulować wymagania w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujące uprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego?
• Jakie są skutki uchwalenia regulaminu, który nie reguluje wszystkich kwestii określonych w ustawie?

Do komentarza dołączono wzory 20 najważniejszych dokumentów, dzięki którym Czytelnicy uzyskają wsparcie w tworzeniu dokumentacji potrzebnej do realizacji obowiązków w zakresie utrzymania czystości i porządku w gminach.

Nowe wzory, wynikające z wejścia w życie ostatniej nowelizacji z 11.8.2021 r.:

• uchwała rady gminy o ponoszeniu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przez właścicieli lokali w budynku wielolokalowym,
• wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o częściowe odstępstwo od selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów komunalnych,
• wezwanie stron do usunięcia uchybień w umowie o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
• oświadczenie właściciela nieruchomości o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę,
• odwołanie oświadczenia właściciela nieruchomości o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę,
• uchwała rady gminy w sprawie stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok od domku letniskowego lub od innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

Wzory funkcjonujące wcześniej, zaktualizowane:

• uchwała rady gminy w sprawie uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na jej terenie,
• wezwanie do podłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej,
• zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego z urzędu w sprawie wydania decyzji nakazującej przyłączenie do sieci kanalizacyjnej,
• decyzja nakazująca wykonanie obowiązku polegającego na przyłączeniu nieruchomości do sieci kanalizacji sanitarnej,
• uchwała rady gminy w sprawie określenia górnych stawek opłat za usługi odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych,
• uchwała rady gminy w sprawie przejęcia od właścicieli nieruchomości obowiązku pozbywania się nieczystości ciekłych zebranych na terenie nieruchomości,
• uchwała w sprawie określenia metody ustalenia opłaty oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz opłaty za pojemnik,
• wezwanie do złożenia deklaracji z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi,
• wezwanie do złożenia korekty deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
• wniosek o zmianę wpisu do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
• wniosek o wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
• oświadczenie o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
• wniosek o wykreślenie z rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
• zawiadomienie o przeprowadzeniu kontroli nieruchomości.