Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Wybrane przepisy sektorowe. Komentarz

Kompleksowa analiza przepisów ochrony danych osobowych z uwzględnieniem przepisów sektorowych.

W Komentarzu omówiono przepisy:

• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/UE (Dz.Urz. UE L Nr 119, s. 1 ze zm.) (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, RODO),
• ustawy z 10.5.2018 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781) oraz
• przepisy sektorowe, uwzględniając: ustawę z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.), ustawę z 4.3.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1070 ze zm.), ustawę z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.), ustawę z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 920), ustawę z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1668 ze zm.), ustawę z 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 910 ze zm.), ustawę z 16.7.2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2460 ze zm.), ustawę z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 344) oraz ustawę z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.).

Z uwagi na to, że większość autorów komentarza to praktykujący prawnicy, komentarz obejmuje nie tylko ściśle naukową analizę przepisów, lecz także zawiera praktyczne wskazówki ułatwiające stosowania przepisów rozporządzenia oraz innych przepisów odnoszących się do ochrony danych osobowych. Autorzy umieścili również wiele odwołań do praktyki stosowania prawa na gruncie ustawy o ochronie danych osobowych.

W odniesieniu do rozporządzenia 2016/679 przedstawiono następujące zagadnienia:

• przepisy ogólne dotyczące m.in. materialnego i terytorialnego zakresu stosowania rozporządzenia, a ponadto wyjaśniono pojęcia używane w rozporządzeniu;
• zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych;
• prawa osoby, której dane dotyczą (np. prawo do sprostowania i usunięcia danych, prawo do sprzeciwu);
• regulacje odnoszące się do administratora i podmiotu przetwarzającego;
• przekazywanie danych osobowych do państw trzecich i organizacji międzynarodowych;
• przepisy dotyczące niezależnych organów nadzorczych;
• materia współpracy i spójności;
• środki ochrony prawnej, ponoszenie odpowiedzialności i możliwość nałożenia sankcji;
• przepisy odnoszące się do szczególnych sytuacji związanych z przetwarzaniem danych osobowych.

W części dotyczącej ustawy o ochronie danych osobowych omówiono następujące kwestie:

• przepisy ogólne odnoszące się m.in. do zakresu podmiotowego i przedmiotowego regulacji, ograniczenia oraz wyłączenia stosowania niektórych przepisów RODO, odpowiedniego stosowania przepisów innych ustaw;
• regulacje dotyczące wyznaczenia inspektora ochrony danych (na zasadach określonych w art. 37 RODO);
• warunki i tryb udzielenia akredytacji podmiotom ubiegającym się o uprawnienie do certyfikacji w zakresie ochrony danych osobowych;
• warunki i tryb dokonywania certyfikacji (przedstawiono zagadnienia związane m.in. wnioskiem o certyfikację i wymogom stawianym wobec niego, terminem na jego rozpatrzenie, wyjaśnieniem pojęcia „certyfikat", przeprowadzaniem czynności sprawdzających);
• opracowywanie i zatwierdzanie kodeksu postępowania, a także warunki i tryb akredytacji podmiotu monitorującego jego przestrzeganie;
• zakres właściwości, wymogi formalne, kadencyjność, ślubowanie, immunitet, ponoszenie odpowiedzialności karnej oraz inne zagadnienia odnoszące się do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych;
• postępowanie w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych;
• podejmowanie europejskiej współpracy administracyjnej;
• przeprowadzenie kontroli przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz upoważnione przez niego podmioty;
• odpowiedzialność cywilna i postępowanie przed sądem w przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych;
• przepisy o administracyjnych karach pieniężnych (uprawnienie to przysługuje Prezesowi Urzędu Ochrony Danych Osobowych) i przepisy karne;
• przepisy przejściowe, dostosowujące oraz końcowe.

W publikacji skomentowano także wybrane przepisy sektorowe. Odniesiono się do:

• ustawy – Kodeks pracy, w zakresie dotyczącym zakresu i sposobu pozyskiwania danych osobowych od osób ubiegających się o zatrudnienie i pracowników oraz monitoringu;
• ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – w zakresie dotyczącym przetwarzania danych osobowych w związku z przyznawaniem usług i świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, obowiązków pracodawcy z zakresu ochrony danych osobowych związanych z pozyskiwaniem, przechowywaniem i usuwaniem danych osobowych;
• ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa, ustawy – Prawo oświatowe w zakresie dotyczącym monitoringu;
• ustawy – Prawo telekomunikacyjne, zwracając uwagę m.in. na lokalizację zakończenia sieci przy wywołaniach alarmowych, zakres tajemnicy telekomunikacyjnej, kwestie odnoszące się do przetwarzania danych osobowych, uzyskanie zgody abonenta lub użytkownika końcowego, bezpieczeństwo przetwarzania danych, naruszenia danych osobowych, rejestru naruszeń danych osobowych, możliwości nałożenie kary pieniężnej przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych;
• ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną w kwestii dotyczącej uzyskania zgody usługobiorcy, zasad ochrony danych osobowych w związku ze świadczeniem usług drogą elektroniczną;
• ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, przedstawiając zagadnienia związane m.in. z stosowaniem RODO w postępowaniu administracyjnym, obowiązkiem informacyjnym w wezwaniu oraz wydawanych postanowieniach, zawiadomieniach, udostępnianiem i przekazywaniem informacji, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2 RODO.

Komentarz zainteresuje przede wszystkim praktyków prawa: adwokatów, notariuszy, radców prawnych, prokuratorów, sędziów, a także osoby zobowiązane do stosowania przepisów o ochronie danych osobowych, m.in.: urzędników, inspektorów ochrony danych, specjalistów ds. ochrony danych osobowych (w tym specjalistów ds. ochrony danych osobowych dzieci), specjalistów ds. bezpieczeństwa teleinformatycznego, osoby zajmujące się udostępnianiem informacji publicznej, osoby zapewniające ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego.

Cenne wskazówki znajdą również osoby zajmujące się działalnością marketingową, kadrową i księgową, informatycy, jak również pracownicy sektora nowych technologii.