Rozumienie tekstu pisanego w języku obcym na przykładzie języka polskiego jako obcego

Tom jest niezwykle wartościową pozycją, przydatną zarówno dla badaczy glottodydaktyków, jak i nauczycieli języka polskiego jako obcego. W szczególności połączenie solidnej podstawy teoretycznej z bogatym i starannie wypoziomowanym zestawem materiałów dydaktycznych funkcjonującym zarówno w klasie analogowej, jak i cyfrowej wpływa dodatnio na wartość ocenianej książki i stawia ją w wyraźnie uprzywilejowanej pozycji w stosunku do innych już opublikowanych monografii o podobnej tematyce.

Z recenzji dr. hab. Jarosława Krajki, prof. UMCS

Małgorzata Banach - doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, asystent w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się m.in. nauczaniem cudzoziemców języka polskiego. Pracowała jako lektor na Uniwersytecie w Udine (Włochy). Od 2016 roku pełni funkcję koordynatora ds. certyfikacji znajomości języka polskiego jako obcego w Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie. Jest członkiem zespołu tworzącego testy certyfikatowe oraz autorką artykułów z zakresu glottodydaktyki i metodyki nauczania języka polskiego jako obcego. Jej zainteresowania naukowe dotyczą testowania znajomości języków obcych, sprawności rozumienia tekstów obcojęzycznych oraz glottodydaktyki porównawczej.

Dominika Bucko - doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, asystent w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest nauczycielem języka polskiego jako obcego, egzaminatorem i autorem zadań certyfikatowych oraz publikami z zakresu glottodydaktyki polonistycznej. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół trzech zagadnień: nauczania wspomaganego komputerowo, strategii rozumienia tekstu oraz podejścia zorientowanego na działanie w nauczaniu języka polskiego jako obcego.

Spis treści

Rozdział 1. Charakterystyka procesu rozumienia tekstu pisanego

Psycholingwistyczne aspekty czytania
Czytanie ze zrozumieniem
Procesy niższego i wyższego rzędu
Czynniki wpływające na rozumienie tekstu pisanego
Rozumienie tekstu pisanego jako akt komunikacji
Cechy tekstu i ich wpływ na rozumienie
Czytanie tekstów w Internecie
Definicje hipertekstu w różnych ujęciach
Czytanie tekstów online w języku ojczystym

Rozdział 2. Rozumienie tekstu pisanego w perspektywie glottodydaktycznej

Czytanie w języku obcym a czytanie w języku ojczystym
Różnice lingwistyczne i związane z przetwarzaniem tekstu
Różnice kontekstów
Sprawność czytania w nauczaniu języków obcych w wybranych kierunkach metodycznych
Od metody gramatyczno-tłumaczeniowej do podejścia komunikacyjnego
Podejście ukierunkowane na działanie
Umiejętności cząstkowe sprawności czytania i poziomy rozumienia
2Czytanie jako działanie językowe. Progresja użytkowników języka w zakresie sprawności czytania w świetle ESOKJ
Wskaźniki biegłości w zakresie recepcji pisemnej w Europejskim systemie opisu kształcenia językowego z 2001 roku
Wskaźniki biegłości w zakresie recepcji pisemnej w publikacji Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Companion Volume with New Descriptors
Kryteria doboru tekstów
Złożoność języka
Struktura tekstu
Rodzaj tekstu
Forma prezentacji
Długość tekstu
Znaczenie dla uczących się
Etapy i techniki pracy z tekstem

Rozdział 3. Strategie rozumienia tekstu

Definicja terminu - strategie komunikacyjne i strategie uczenia się
Taksonomia strategii
Kompetencja strategiczna
Strategie rozumienia tekstu pisanego
Potrzeba treningu strategicznego
Strategie rozumienia tekstów internetowych
Strategie podejmowane przez uczących się języka polskiego jako obcego podczas czytania polskiego hipertekstu
Propozycje zadań nastawionych na trening strategiczny

Rozdział 4. Testowanie rozumienia tekstów pisanych jako problem glottodydaktyczny

Wymogi stawiane testom językowym
Trafność testu
Rzetelność testu a zmienność wyników
Praktyczność testu
Autentyczność
Oddziaływanie testu
Problemy związane z testowaniem rozumienia tekstów pisanych
Charakter trudności związanych z testowaniem recepcji pisemnej
Wybór tekstów stanowiących podstawę konstrukcji zadań
Wymogi stawiane zadaniu i problem jego trudności
Techniki testujące rozumienie tekstu pisanego
Alternatywne sposoby sprawdzania i oceny recepcji pisemnej

Rozdział 5. Implikacje dla dydaktyki - przykłady pracy z tekstem

Poziom A1
Poziom A2
Poziom B1
Poziom B2
Poziom C1
Poziom C2
Propozycje zadań wykorzystujących czytanie w Internecie