Książka zawiera analizę danych statystycznych dotyczących rozwoju demograficznego w Europie, zakres obowiązywania prawa Unii Europejskiej odnośnie poszczególnych grup migrantów (obywateli EU, cudzoziemców przybywających do Unii Europejskiej w celu podjęcia pracy lub nauki oraz uchodźców) oraz opis dotychczasowych doświadczeń krajowych w polityce migracyjnej oraz opis i analizę najczęściej popełnianych błędów w tejże polityce wraz z propozycjami rozwiązania niektórych problemów związanych z polityką prowadzoną wobec migrantów.
SPIS TREŚCI
Wstęp
Rozdział 1.
Migracje i zjawisko mobilności zagranicznej
1. Definicja zjawiska migracji
2. Modele migracji
3. Tendencje w procesie migracji
4. Przyczyny migracji
5. Grupy migrantów
6. Migracje w Europie - rys historyczny
7. Tło historyczne polityki migracyjnej w poszczególnych państwach
członkowskich Unii Europejskiej
a. Polityka migracyjna Belgii i Federalnej Republiki Niemiec
b. Polityka migracyjna we Francji
c. Polityka migracyjna wobec obywateli Commonwealth
d. Migracje w Szwecji
e. Procesy migracyjne w Hiszpanii i we Włoszech
f. Polityka w Holandii
g. Imigranci w Polsce
8. Uwagi końcowe - skutki polityczno-prawne migracji w poszczególnych
krajach Unii Europejskiej
Rozdział 2.
Polityka migracyjna Unii Europejskiej
1. Kształt polityki migracyjnej Unii Europejskiej - rys historyczny
2. Organy odpowiedzialne za politykę migracyjną w Unii Europejskiej i ich kompetencje
3. Polityka migracyjna wobec obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej
- Instrumenty kształtowania polityki migracyjnej wobec obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej - działania i akty prawne
a. Zarys ogólny
b. Swoboda przepływu osób
c. Swoboda świadczenia ustug
d. Środki polityki socjalnej wobec obywateli Unii Europejskiej
e. Orzecznictwo ETS
4. Bezpieczeństwo a zniesienie granic wewnętrznych
- europejska infrastruktura bezpieczeństwa wewnętrznego
a. Układ z Szengen
b. System informacyjny Schengen SIS i SIS II
c. Wizowy system informacyjny (VIS - Visa Information System)
d. Zarządzanie granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej - FRONTEX
5. Polityka migracyjna w stosunku do obywateli państw trzecich
a. Uwagi wprowadzające
b. Regulacje dyrektyw Unii Europejskiej odnośnie obywateli państw trzecich
aa. Dyrektywa 2003/86/WE w sprawie prawa dołączenia rodzin
Postanowienia ogólne
Postępowanie w sprawie wniosku o łączenie rodzin
Praktyka postępowania na przykładzie Austrii
bb. Postanowienia dyrektywy 2003/109/WE dotycząca statusu obywateli
państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi
cc. Postanowienia Dyrektywy 2004/114/WE
w sprawie przyjmowania studentów
dd. Rozwój nauki a dyrektywa 2005/71/WE dotycząca ułatwień
w przyjmowaniu pracowników naukowych do Unii Europejskiej
ee. Projekt niebieska karta
ff. Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia
2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego
przemieszczania się i pobytu na terytorium Państw Członkowskich, zmieniająca
rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/
360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG,
90/365/EWG i 93/96/EWG
c. Celowość działań Unii Europejskiej wobec obywateli państw trzecich
- podsumowanie
6. Celowość polityki migracyjnej wobec obywateli krajów trzecich
a. Szczyt w Temperę-kamienie milowe polityki migracyjnej
b. Rozbudowanie polityki migracyjnej i azylowej na szczytach
w Lizbonie, Nicei i Leaken
c. Polityka dotycząca azylu - zakres regulacji prawnych i obowiązujące dyrektywy
aa. Uwagi wprowadzające
bb. Dyrektywa 2004/83/WE z 29 kwietnia 2004 na temat uznania
cc. Dyrektywa Rady 2003/9/EG z dnia 27 stycznia 2003 o określeniu
minimalnych norm do przyjęcia osób starających się o azyl
w krajach Unii Europejskiej
dd. Dyrektywa z grudnia 2005 roku 2005/85/WE w sprawie
minimalnych norm dotyczących nadawania i cofania
statusu uchodźcy w Państwach Członkowskich
ee. Dyrektywa Rady 2004/83/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie
minimalnych norm dla kwalifikacji i statusu obywateli państw trzecich
lub bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osoby, które z innych
względów potrzebują międzynarodowej ochrony oraz zawartości
przyznawanej ochrony
ff. Dyrektywa 2003/9/WE w sprawie warunków przyjmowania osób
ubiegających się o azyl i uchodźców
gg. DUBLIN II Postępowanie w sprawie właściwości rozpatrzenia wniosku o azyl
d. Orzeczenia sądowe odnośnie udzielania ochrony prawnej
e. Wnioski końcowe
7. Wspólna europejska polityka migracyjna
a. Programy Rady Europejskiej w zakresie polityki migracyjnej
b. Szczególne postanowienia Komunikatu Wspólnej europejskiej polityki
imigracyjnej
aa. Założenia Wspólnej europejskiej polityki imigracyjnej
bb. Cel pierwszy - dobrobyt
cc. Drugi cel - dobrobyt i imigracja. Dopasowanie umiejętności i potrzeb
dd. Trzeci cel - powodzenie imigracji zależy od integracji
ee. Czwarty cel - solidarność: koordynacja polityki między państwami
członkowskimi i współpraca z krajami trzecimi
ff. Piąty cel - Solidarność i imigracja.
Efektywne i spójne wykorzystanie dostępnych zasobów
gg. Szósty cel-Partnerstwo z krajami trzecimi
hh. Pozostałe cele
- Bezpieczeństwo: skuteczne zwalczanie nielegalnej imigracji
c. Regulacje prawne odnośnie wybranych państw trzecich
- umowy asocjacyjne
d. Tzw. kryzys migracyjny w Europie
i ustalenia nieformalnego szczytu szefów państw i rządów
8. Podsumowanie
Rozdział 3.
Efekty instrumentów prawnych w polityce migracyjnej.
Wymiar socjalny migracji
1. Uwagi wstępne - migracje a proces integracji
2. Integracja, akulturacja, asymilacja
3. Postulaty polityki migracyjnej i realizacji procesu integracji
4. Przebieg realizacji procesu integracji
5. Położenie prawne imigranta w społeczeństwie przyjmującym
w świetle regulacji konstytucyjnych i praw jednostki
6. Możliwości prawne nabycia obywatelstwa jako środek integracji imigrantów
7. Dostęp do rynku pracy
8. Dostęp do wykształcenia i sprawność językowa
9. Dostęp do rynku mieszkaniowego
10. Opieka zdrowotna ,
11. Edukacja dzieci migrantów
a. Placówka pedagogiczna w państwach członkowskich Unii Europejskiej
b. Środki prawne jako instrumenty polityki edukacyjnej
c. Pomoc finansowa w działaniach placówek szkolnych
jako instrument polityki migracyjnej
d. Środki dodatkowe
e. Integracja dzieci-kursyjęzykowe
f. Nauka języka ojczystego
g. Wnioski końcowe
12. Polityka integracyjna a religie migrantów
a. uwagi ogólne
b. ubiór o charakterze religijnym-aspekty prawne
c Migracje w państwach członkowskich Unii Europejskiej wobec islamu
13. Procesy migracyjne a akceptacja migrantów w lokalnej społeczności Przeciwdziałanie ksenofobii i rasizmowi
14. Integracja, zaangażowanie społeczne migrantów a postulaty polityczne
15. Zjawisko migracji nielegalnej
16. Globalne podejście do kwestii migracji i mobilności w polityce Unii Europejskiej
17. Migracja i mobilność w polityce lokalnej
18. Postulaty współczesnej polityki migracyjnej - korzyści dla kraju przyjmującego
19. Podsumowanie
Rozdział 4.
Wnioski końcowe - Konsekwencje i skutki migracji
Bibliografia