Ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Komentarz

Komentarz zawiera szczegółową analizę przepisów ustawy 5.7.2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz.U. z 2018 r. poz. 1560), która weszła w życie 28.8.2018 r.

Celem regulacji jest zapewnienie cyberbezpieczeństwa w zakresie świadczenia usług kluczowych i usług cyfrowych. Krajowy system cyberbezpieczeństwa obejmuje kilkanaście kategorii podmiotów, w szczególności tzw. operatorów usług kluczowych, tj. firmy działające w sektorach:

• finansowym, m.in. banki krajowe i zagraniczne oraz ich oddziały, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
• energetycznym, m.in. przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania paliw ciekłych, podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania ropy naftowej, wytwarzania paliw syntetycznych, przetwarzania albo magazynowania energii elektrycznej, wydobywania gazu ziemnego,
• transportowym, np. przewoźnicy lotniczy i kolejowi, podmioty zajmujące się transportem drogowym,
• ochrony zdrowia, np. podmioty lecznicze, wytwórcy produktów leczniczych, przedsiębiorcy prowadzący działalność w formie aptek, przedsiębiorcy prowadzący hurtownie farmaceutyczne,
• zaopatrzenia w wodę pitną, tj. przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne;
• dostawców usług cyfrowych;
• Zespoły Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego (tzw. zespoły CSIRT poziomu krajowego);
• sektorowe zespoły cyberbezpieczeństwa;
• podmioty świadczące usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa;
• organy właściwe do spraw cyberbezpieczeństwa;
• Pełnomocnika Rządu;
• Kolegium do Spraw Cyberbezpieczeństwa oraz
• Pojedynczy Punkt Kontaktowy do spraw cyberbezpieczeństwa (służący komunikacji w ramach współpracy w Unii Europejskiej w tej dziedzinie).

Ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa zawiera również zasady wskazywania operatorów usług kluczowych i określa ich obowiązki dotyczące wdrożenia skutecznego systemu zarządzania bezpieczeństwem, obejmującego m.in.:

• zarządzanie ryzykiem,
• stosowanie zabezpieczeń systemów informacyjnych adekwatnych do zidentyfikowanego ryzyka, procedur i mechanizmów zgłaszania oraz
• postępowania z incydentami, prowadzenia dokumentacji czy organizacji struktur wewnętrznych.

Operator usługi kluczowej ma również zapewnić przeprowadzenie minimum raz na 2 lata audytu bezpieczeństwa systemów informacyjnych, wykorzystywanych do świadczenia usługi kluczowej oraz powołać osoby odpowiedzialne za utrzymywanie kontaktów z podmiotami krajowego systemu cyberbezpieczeństwa.

W ustawie o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa ustanowiono organy właściwe ds. cyberbezpieczeństwa odpowiedzialne za sprawowanie nadzoru wobec operatorów usług kluczowych w sektorach wymienionych w dyrektywie 2016/1148/UE (tzw. dyrektywie NIS).

Ustawa przewiduje, że minister właściwy ds. informatyzacji będzie m.in.:

• monitorował wdrażanie Strategii Cyberbezpieczeństwa,
• prowadził wykaz operatorów usług kluczowych i politykę informacyjną dotyczącą krajowego systemu cyberbezpieczeństwa,
• realizował obowiązki sprawozdawcze wobec instytucji unijnych.

Ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa dokonano kompleksowej regulacji zagadnień, m.in. dotyczących:

• podmiotów tworzących krajowy system cyberbezpieczeństwa,
• identyfikacji i rejestracji operatorów usług kluczowych,
• obowiązków operatorów usług kluczowych w zakresie stosowania zabezpieczeń systemów informacyjnych,
• obowiązków dostawców usług cyfrowych, w tym sformułowano m.in. wymagania, jakie muszą spełnić dostawcy usług cyfrowych w zakresie zabezpieczeń systemów informacyjnych służących do świadczenia usług cyfrowych,
• obowiązków podmiotów publicznych, gdzie zostały zdefiniowane obowiązki podmiotów publicznych objętych zakresem ustawy,
• zasad udostępniania informacji i przetwarzania danych osobowych, gdzie zostały wyodrębnione zasady udostępniania informacji i przetwarzania danych osobowych w krajowym systemie cyberbezpieczeństwa,
• nadzoru i kontroli operatorów usług kluczowych,
• nakładania administracyjnych kar pieniężnych.

Publikacja jest skierowana do:

• praktyków – sędziów, prokuratorów, adwokatów i radców prawnych, jak również
• specjalistów zajmujących się na co dzień zagadnieniami z obszaru bezpieczeństwa IT,
• operatorów usług kluczowych wszystkich sektorów,
• dostawców usług cyfrowych,
• organów administracji publicznej,
• specjaliści compliance.